Czy guarana jest szkodliwa? Odpowiadamy na najważniejsze pytania
Guarana to roślina, która od wieków cieszy się uznaniem ze względu na swoje pobudzające i prozdrowotne właściwości. Dzięki wysokiej zawartości kofeiny oraz innych cennych składników, takich jak teobromina czy teofilina, zyskała popularność zarówno w medycynie naturalnej, jak i wśród osób szukających alternatywy dla kawy. Czy jednak guarana jest bezpieczna i czy jej stosowanie może wiązać się z ryzykiem? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.
Co to jest guarana?
Guarana (Paullinia cupana) to tropikalna roślina pochodząca z dorzecza Amazonki, znana również jako cierniopląt. Jej nasiona są bogatym źródłem kofeiny, która stanowi od 2,5% do nawet 8% ich masy, co czyni ją jednym z najbogatszych naturalnych źródeł tego związku. Oprócz kofeiny, w nasionach guarany znajdują się teobromina, teofilina oraz taniny, które wpływają na jej charakterystyczny, cierpki smak.
Rdzenni mieszkańcy Amazonii od wieków wykorzystywali guaranę jako środek zwiększający wytrzymałość fizyczną i psychiczną oraz jako naturalny sposób na łagodzenie bólu głowy i stresu. Współcześnie guarana jest uprawiana głównie w Brazylii, gdzie stanowi podstawę wielu suplementów diety i napojów energetycznych.
Jakie właściwości ma guarana?
Guarana zawdzięcza swoje właściwości głównie zawartości kofeiny, która działa pobudzająco na układ nerwowy. Dzięki temu roślina ta może zwiększać energię, poprawiać koncentrację i przeciwdziałać zmęczeniu. Warto jednak podkreślić, że kofeina zawarta w guaranie jest uwalniana wolniej niż ta z kawy, co sprawia, że jej działanie jest bardziej stabilne i długotrwałe.
Oprócz działania pobudzającego, guarana wykazuje również inne właściwości:
- działanie antyoksydacyjne, dzięki obecności katechin i epikatechin,
- wspomaganie metabolizmu i termogenezy, co może przyczyniać się do redukcji masy ciała,
- poprawa mikrokrążenia i elastyczności skóry,
- działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
Guarana a pamięć i koncentracja
Guarana jest popularnym składnikiem suplementów diety wspierających funkcje poznawcze. Dzięki zawartości kofeiny oraz teobrominy, może poprawiać pamięć, koncentrację oraz zdolność do szybkiego przetwarzania informacji. To sprawia, że jest chętnie stosowana przez studentów i osoby pracujące umysłowo, zwłaszcza w okresach wzmożonego wysiłku intelektualnego.
Guarana a odchudzanie
Guarana jest często wykorzystywana w suplementach wspomagających odchudzanie. Kofeina zawarta w tej roślinie przyspiesza metabolizm, zwiększa zużycie energii przez organizm oraz wspomaga proces spalania tkanki tłuszczowej. Warto jednak pamiętać, że sama guarana nie jest środkiem odchudzającym – jej skuteczność zależy od połączenia z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną.
Czy guarana może być szkodliwa?
Mimo wielu korzyści, jakie niesie stosowanie guarany, należy pamiętać, że jej nadmierne spożycie może prowadzić do skutków ubocznych. Kofeina zawarta w guaranie może powodować problemy zdrowotne, zwłaszcza u osób wrażliwych na jej działanie lub przyjmujących zbyt duże dawki.
Do najczęstszych skutków ubocznych zalicza się:
- bezsenność,
- nerwowość i rozdrażnienie,
- przyspieszone bicie serca (tachykardia),
- bóle głowy,
- problemy żołądkowe, takie jak zgaga czy nudności.
Przeciwwskazania do stosowania guarany
Guarana nie jest odpowiednia dla każdego. Istnieje kilka przeciwwskazań do jej stosowania, w tym:
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby serca,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- nadczynność tarczycy,
- ciąża i karmienie piersią (ze względu na przenikanie kofeiny do mleka matki).
Osoby przyjmujące leki, zwłaszcza psychotropowe, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji guaraną, ponieważ kofeina może wchodzić w interakcje z niektórymi substancjami aktywnymi.
Jak bezpiecznie stosować guaranę?
Aby uniknąć skutków ubocznych, warto przestrzegać zalecanych dawek guarany. Zazwyczaj zaleca się spożywanie od 50 do 100 mg kofeiny dziennie, co odpowiada jednej lub dwóm porcjom suplementu. Ważne jest, aby nie przekraczać maksymalnej dziennej dawki i unikać przyjmowania guarany w godzinach wieczornych, ponieważ może to prowadzić do problemów z zasypianiem.
Guarana dostępna jest w różnych formach, takich jak proszek, tabletki czy napoje. Każda z nich ma swoje zalety:
- proszek można dodawać do koktajli, jogurtów czy herbat,
- tabletki są wygodne w codziennym stosowaniu,
- napoje z guaraną mogą być szybkim źródłem energii.
Podsumowanie: czy warto stosować guaranę?
Guarana to roślina o wielu korzystnych właściwościach, która może być cennym wsparciem w codziennym życiu, zwłaszcza dla osób potrzebujących dodatkowej energii, poprawy koncentracji czy wsparcia w procesie odchudzania. Ważne jest jednak, aby stosować ją z umiarem i przestrzegać zaleceń dotyczących dawkowania.
Guarana może być bezpiecznym i skutecznym suplementem diety, pod warunkiem odpowiedniego stosowania oraz uwzględnienia ewentualnych przeciwwskazań.
Co warto zapamietać?:
- Guarana (Paullinia cupana) zawiera od 2,5% do 8% kofeiny, co czyni ją jednym z najbogatszych naturalnych źródeł tego związku.
- Właściwości guarany obejmują działanie antyoksydacyjne, wspomaganie metabolizmu, poprawę mikrokrążenia oraz działanie przeciwbakteryjne.
- Guarana może poprawiać pamięć i koncentrację, co czyni ją popularnym składnikiem suplementów dla studentów i osób pracujących umysłowo.
- Przeciwwskazania do stosowania guarany obejmują nadciśnienie, choroby serca, wrzody żołądka oraz ciążę.
- Zalecana dawka to 50-100 mg kofeiny dziennie, a guarana dostępna jest w formie proszku, tabletek i napojów.